'Cruciaal is dat zowel de regels als de sancties voor iedereen helder en voor elke leerling gelijk zijn'
Inleiding
‘Ja maar mevrouw,’ zei een leerling, ‘u heeft geen respect voor mij. Dan hoef ik niet naar u te luisteren.’ Hilde de Man blijkt niet de enige docent op het Jeroen Bosch College die zich afvraagt hoe te reageren op dergelijke opmerkingen. ‘Tijdens teamvergaderingen bekenden collega’s het lastig te vinden een groepje leerlingen aan te spreken. Het vermoeden werd geuit dat hun gedrag werd ingegeven door de straatcultuur.’ Collega’s steunen elkaar, maar daarmee is het probleem niet opgelost. ‘Leerlingen kopieerden het probleemgedrag of hadden er last van. Dat gaf de doorslag om er mijn onderzoeksproject van te maken en beleid te ontwikkelen voor het omgaan met straatcultuur op school.’
Heftige reacties
Zijn de omgangsvormen van de straat werkelijk doorgedrongen in de klas? En als dat zo is, waarom vinden docenten dat zo hinderlijk? Antwoorden op deze vragen zoekt ze in de literatuur. In
Van de straat omschrijft van Strijen (2011) straatcultuur als een ‘gezamenlijk gedragen gevoel onder groepen jongeren’ dat zich vertaalt in afwijkende opvattingen, gedragingen, normen en waarden. Een eigen taalgebruik kan er onderdeel van zijn. Kenmerkend is de weigering zich te conformeren aan gangbare maatschappelijke richtlijnen. Dat uit zich in verzet tegen personen en instanties die ‘het gezag’ vertegenwoordigen.
De Man herkent het wel. ‘Regelmatig had ik te maken met leerlingen die de les probeerden te verstoren. Ze provoceerden en hadden een grote mond. Hen aanspreken op hun gedrag lokte soms heftige reacties uit. Zo gooide een leerling die ik een onvoldoende gaf ooit een stoel door het lokaal.’ Hans Kaldenbach wordt gevraagd om op school een training te geven over omgaan met straatcultuur. Zowel docenten als ondersteunend personeel kunnen vrijwillig deelnemen. ‘Zo kon ik meteen peilen hoe sterk het thema leefde onder collega’s. Vooral de rollenspelen met acteurs werden als leerzaam ervaren omdat ze ons confronteerden met onze vooroordelen.’
Lees meer...